Tekrar Yaşayabilseydiniz Eğer

Bir arkadaşım sordu –ciddi olarak, şaka değil- hayatımı tekrar yaşayabilseydim eğer neyi değiştirirdim.

Bunun eski bir soru olduğunu biliyorum ve yaygın yanıtı, hızlı olanı, yaşamı bilgece kabul edişi ortaya çıkardığı sanılanı, “hiçbir şeyi” dir ve her ne kadar hatırlamıyorsam da bunu geçmişte söylediğimi öğrenmem beni şaşırtmaz.

Ama şimdi bunu yapmayacağım. Aslında bu konuda düşündüm -yani, bir telefon konuşmasında dayanılacak kadar bir sürede- ve o zamanki yanıtım şuydu: “yaşamı şimdi olduğundan daha çok ciddiye alırdım, acıları  öğrenmek için daha çok kullanırdım, daha tam olarak öğrenir ve öğrendiğimi uygulardım.”

Bu şekilde yazmak beni toy gösterebilir ancak, 72 yaşın avantajıyla, yaşamımı istediğimden daha boş yaşamış olduğum konusunda güçlü bir duygum var.

Konuşmayı bitirdikten sonra soru beynimde asılı kaldı ve diğer insanlar –benden daha düşünceli bazıları-bu soruyu  nasıl yanıtlarlardı diye merak ettim.

Talullah Bankhead : “Hayatımı tekrar yaşamak durumunda olsaydım, aynı yanlışları yapardım, ama daha önce,” diye kendine acıyor.

İnsanlar filozof Friedrich Nietzsche’nin soruyu rahatsız edici bir şekilde ele alışını sonradan ezilmemek için yaşamın erken dönemimde okumalılar.

“Bir gece şeytan, en yalnız yalnızlığınızda arkanızdan sürünerek gelse ve  ‘Yaşadığınız bu hayatı bir kez daha ve sayısız zamanlarca daha yaşamak zorundasınız; ve her acı ve neşe ve düşünce ve iç çekiş tekrar size gelmek zorunda, hepsi aynı sırayla. Sonsuz kum saati tekrar, tekrar çevrilmeli ve siz de onunla, tozun tozu!’ dese ne olurdu?”

Kendinizi yere atıp ve dişlerinizi gıcırdadıp ve o şeytana lanet okur muydunuz?  Ya da yanıtınız ‘Hiç bundan daha tanrısal bir şey duymadım’ mı olurdu?

Sonra çeşitli şekillerde Arjantinli şair yazar Jorge Luis Borges ve Kolombiya’lı gazeteci ve kısa hikaye yazarı Gabriel Garcia Marquez’e bağlanan şu şiirle karşılaştım.

Eğer Wikipedia’ya inanırsanız, ben inanıyorum, bu durumda- ikisi de değil. Şiirin ilk versiyonu –Moment başlıklı- 1953’de Readers Digest’te  I’d Pick More Daisies başlığıyla düz yazı olarak yayınlanmış.

Şiir İspanyolcada Instantes, İngilizcede hem Moments hem de Instants olarak var.

Her neyse. Çok iyi biliniyor, birçok yerde yayınlanmış ve alıntılanmış ve e-maille geniş ölçekte dağıtılmış. Bakın bakalım ne düşünürsünüz.

ANLAR

Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya,

İkincisinde, daha çok hata yapardım.
Kusursuz olmaya çalışmaz, sırtüstü yatardım.
Neşeli olurdum, ilkinde olmadığım kadar,
Çok az şeyi
Ciddiyetle yapardım.

Temizlik sorun bile olmazdı asla.