Alzheimer’da atılım: Tedavi mi yoksa aldatmaca mı?

Alzheimer bulgusu bir “dönüm noktası”

Eğer düzenli olarak gazete büfelerinin önünden geçiyorsanız o zaman “Alzheimer tedavisi” ya da “Büyük Alzheimer buluşu” başlıkları  alışılmış manzaradır. Ve işte gene aynı yerdeyiz.

İngiliz araştırmacılar, ilk kez, beyin dokularının bir neurodejeneratif hastalıkta ölmesini önlemek için bir kimyasal kullandı.

The Times ön sayfasında “Alzheimer Tedavisi Ulaşılabilir Oldu “, The İndependent, “Alzheimer’a karşı savaşta bilim insanları tarihi bir atılım yaptı” ve BBC News websitesi makalesi “Alzheimer bulgusu ‘bir dönüm noktası’” manşetini kullandı.

Bu kez ana bir fark; hassas, dikkatli bilim adamları bu son keşfin tarih kitaplarında yer alacağını önermesi.

Hemen hemen bütün raporlar Londra King’s College’dan Prof. Roger Morris’i alıntılıyor: “Bu bulguyu, sanırım, tarih Alzheimer hastalığını kontrol ve önleme ilaç araştırmalarında bir dönüm noktası olarak verecektir.”

O halde ender düzeyde bir heyecan yaratan bu keşif nedir? Ve bir tedavi gerçekten olası mı?

Önemli an

Heyecanın ana kaynağı bir kimyasalın canlı bir beyinde aksi taktirde bir neurodejeneratif hastalıkta ölecek olan beyin hücrelerinin ölümünü önlediği.

Bu bir önemli ilk .  Prof. Morris’le Çarşamba günü söyleşi yaptığımda tekrar tekrar  “dönüm noktası” sözcüklerini kullandı.

Tıp Araştırması Konseyi çalışmasında, farelerde deli dana hastalığının insan formuna benzeyen prion hastalığı vardı. Ve sekiz hafta içinde beyinleri bellek ve hareketlerini dikkati çekecek ölçüde etkileyecek şekilde bozuluyordu. On ikinci haftaya kadar da ölüyorlardı.

Ancak aynı enfekte olmuş hayvanlara “ilaç-benzeri bileşim” verildiğinde hayvanlar beyinde ölmeye doğru bir belirti olmadan on iki haftada iyileştiler. Ancak bu kimyasal kilo kaybı ve şeker gibi yan etkilere de yol açtı.

Heyecanın ikinci aşaması ise bu bulgunun potansiyel anlamlarından geliyor.

Kimyasal beyine zararlı protein üretimiyle başa çıkmada yardım ediyor.  Parkinson’da alfa-synüklein protein bozuluyor. Alzheimer’da amiloid ve tausu, Huntington’da Huntington proteini.

Beynin bütün bu hastalıklara tepkisi protein üretimini durdurmak, ancak bu durum sonunda beyin hücrelerini öldürüyor. Kimyasal beyin hücrelerine bozuk proteinlere aldırmaması, fonksiyon yapmaya ve canlı kalmaya devam etmelerinde yardım ediyor.

Geçmişte nörodejeneratif hastalıklar üzerine yapılan araştırmalar neyin benzersiz olduğuna odaklandılar. Bu yaklaşım ise bunların hepsinde neyin ortak olduğuna odaklandı ve gerçekten işe yaradığında tek bir ilacın hemen hemen bütün neurodejenerasyon formlarını tedavi etme ya da önleme olasılığını arttırdı. Heyecan için bir diğer neden.

Lider arştırmacı Prof. Giovanna Malluci “beyin dejenerasyonu yoldayken durdurulursa, olanlarda hastalık durduracaktır. Ve biz hastalığı erken saptarsak dejenerasyonun çoğunu önleyecektir,” diyor.

“Umut beyin hücre ölümü sürecini yakalamaktır ve çok heyecan verici olan şey bu.”

O halde tedavisi nerede?

Araştırmanın değerli bulgusu vurgulanmaya değer –zehirli bir kimyasal, araştırma ona ilaç bile demiyor, prion hastalıklı farelerde beyin hücrelerinin ölümünü durduruyor.

Bu kesinlikle bir tedavi değil ama tedaviye giden yolu işaret ediyor. İlaç şirketlerine ve bilim insanlarına üzerinde çalışmaları için bir şey veriyor.

Solda Alzheimer hastalıklı bir beynin kesiti belirgin beyin hücre kaybını gösteriyor

Ve yakın tarihli tıp araştırmaları farelerde ümit verici görünen ama insanlarda denendiğinde acı hayal kırıklığı yaşatan çöpe atılmış ilaç örnekleriyle dolu.

Bu kimyasal 75 milyon nöronlu bir fare beyninde iş görüyor. 85 milyarlı daha karmaşık bir insan beyni çok daha farklı bir mücadele gerektiriyor.

Dr. Simon Ridley -İngiltere’de Alzheimer Araştırmalarında araştırma şefi- BBC’ye hastaların uzun bir beklemeyle karşı karşıya olacağını söyledi.

“Korkarım çözüm hoşlanacağımızdan çok daha uzak.”

“Sanırım bugün almak istedikleri herhangi bir tedavi haberine muhtaç çok insan var.

“Sanırım bu aşamada bunun etkili olup olmayacağını anlamak için bir on yıl gerekecek.”

Bu çalışma kesinlikle bilimsel olarak heyecan verici. Ancak tarih kitaplarında yerini gerçekten hak ettiğini görmemiz için 2023’e kadar beklemek gerekecek.

http://www.bbc.co.uk/news/health-24478942